Türkiye-ABD arasında Nükleer İş Birliği Anlaşması! A Haber'de çarpıcı analiz: Dışa bağımlılığı ciddi oranda azaltacak

Giriş: 26.09.2025 03:03 Güncelleme: 26.09.2025 03:23

ABONE OL

Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın 80. BM Genel Kurulu'ndaki Gazze'deki soykırıma dikkat çekerek dünyaya haykırdığı tarihi manifestosunun ardından New York'tan ABD'nin başkenti Washington DC'ye geçerek ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya geldi. İki liderin görüşmesinin ardından bölgesel ve küresel konuların yanı sıra ABD-Türkiye arasında nükleer alanda anlaşma imzalandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, A Haber'e yaptığı özel açıklamalarında Stratejik Sivil Nükleer İşbirliği'ne yönelik ayrıntıları yazılı olarak paylaşırken ABD'li tedarikçilerle uzun dönemli LNG anlaşmaları imzaladıklarını belirtti. Yaşanan gelişmelerde pekçok ayrıntı yer alırken Banu El'in sunduğu Arka Plan programına katılan uzman isimler tarihi nükleer anlaşmasının detayları ele alarak çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.

"TÜRKİYE İÇİN ÇAĞ AÇICI BİR DURUM"

Askeri Stratejist Dr. Eray Güçlüer nükleer anlaşmasına yönelik ayrıntıları ele alırken Türkiye açısında son derece önemli ve dışa bağımlılığı azaltacak hamle olduğunu vurgularken şu ifadeleri kullandı:

Burada reaktör ve santral konusu var. Taktik ve stratejik 2 bölümden oluşuyor. Taktik dediğimiz daha küçük şehirler kapsamlı şehirlerin elektriğini üretecek kapasitede üretecek megavatlı üniteler. Stratejik sivil nükleer iş birliği önümüzdeki dönemde Türkiye'nin nükleer teknoloji ve reaktörler konusunda elektrikler ve sivil alanda kullanılacak olan enerji konusunda önemli. Türkiye'nin bu anlamda yurtdışına ödediği para çok fazla. Nükleer teknoloji ile enerji ihtiyacımızı bir bölümünü karşılamak istiyorduk ve 2028'e kadar Akkuyu Nükleer Santrali ile yüzde 10'u karşılayacak bir seviyeye geleceğiz. ABD teknolojisiyle bu işi daha stratejik boyutta yürütürsek Türkiye'nin enerjide dışa bağımlılığı ciddi şekilde azalır. Birinci nükleer santral Türkiye'nin yüzde 10'unu karşılayacak. Santral 3 ünitesi daha kaldı ve 1 ünitesi bu yıl içerisinde devreye girecek. İkinci bir nükleer santral projesi çok büyük bir proje. Türkiye'nin elektrik enerji ihtiyacının yüzde 20'sini düşünün ve bu çok ciddi bir oran. Bizim Enerji Bakanımız ile ABD'nin Dışişleri Bakanı anlaşmayı imzalıyor. Bu mevzu enerjiyi aşan bir konu. Bunun mutlaka sivil anlamda yapacağımız nükleer denizaltıda, reaktör üretimde, uçak gemisi, nükleer reaktörlü motorlar yada takılması, enerji güç gruplarının takılması gibi Türkiye için çok kıymetli ve çağ açıcı bir durum bu.

A Haber - Ekran Görüntüsü

"ANLAŞMA İLE HEM ABD HEM DE TÜRKİYE FAYDA SAĞLAYACAK"

Akademisyen Doç. Dr. Cüneyt Küsmez, ABD-Türkiye nükleer anlaşmasının her iki ülke açısından yararlı olacağına atıfta bulunurken, yapılacak ikinci bir nükleer santral projesiyle Türkiye- Rusya ortaklığında yapılan Akkuyu Nükleer Santrali'nin sabit kalabileceğine değindi:

ABD ve Türkiye arasında yapılan anlaşmada köklü ve çok boyutlu ortaklık kelimesi oldukça önemlidir. Burada Rusya'nın Akkuyu Nükleer Santrali'ndeki alanını sabitleyecek ya da genişlemesini engelleyecek. Türkiye'nin ikinci bir nükleer santral projesi var muhtemelen bu santral ABD desteği ile yapılacak. Köklü ve çok boyutlu ortaklık süreci tekrar başlıyor. Sivil nükleer konusu yeniden açılıyor. Stratejik kelimesi nükleer enerji nihai noktasına geldiğinde Türk-ABD faydası üzerinden kurulacak. Bu nükleer iş birliği Türkiye'ye sağladığı faydanın ötesinde ABD de muhtemelen faydalanacak. İkinci nükleer santral proje yönünde Rusya'da Türkiye'ye teklif vermişti. Fakat ABD-Türkiye arasında yapılan mutabakat zaptından sonra durabilir. Trump'ın mutluluğu hem Türkiye ile stratejik bir ortaklığa başlıyor. Öte yandan ise Türkiye'yi Rusya jeopolitiği üzerinden ülkemizi bir noktada sıkıştırıyor.

A Haber - Ekran Görüntüsü

"SAVUNMA SANAYİİ ALANINDA DA İŞ BİRLİĞİ OLACAĞI KANAATİNDEYİM"

Dış Politika Uzmanı Mete Sohtaoğlu ABD ve Türkiye arasında yapılan Stratejik Sivil Nükleer İşbirliği'nin savunma sanayii alanına da yansıyacağını düşündüğünü belirterek "Nükleer enerji anlaşmasının sadece enerji kullanımı ile sabit kalacağını düşünmüyorum. Savunma sanayii alanında da bu iş birliğinin süreceğini düşünüyorum. Nükleer enerjiyle çalışan denizaltılardan savaş gemilerine yada uygun görülen her projelerde de iş birliğinin süreceğini düşünüyorum. Türkiye'nin yeni yapacağı uçak gemisi projesinin belki de enerji kaynağı olarak ABD ile olan iş birliğinden faydalanabiliriz. Buradaki iş birliği tahminime göre nükleer enerji bilgisinin de transferi yani teknolojinin de transferi olabilir. Bunu da şu sebeple tahmin ediyorum. ABD-Suudi Arabistan arasında Filistin'in tanınması karşılığında İsrail ile normalleşme adımları anlaşmasında detayları okumuştum ve muhtemelen aynı konsept Türkiye için uyarlanacak ve nükleer reaktör inşaası ve bunun depolanması gibi aşamaların Savunma Sanayii alanına kadar gidecek bir iş birliği olacağı kanaatindeyim. İşin içerisinde teknoloji ve yapay zekanın da olduğu, birçok konuda bakanlıklar ya da ilgili kişiler kendi alanlarıyla ilgili açıklama yapacaklar. Bu daha başlangıç. Bunun sonucunda da SDG'yi bu gece muhtemelen kötü bir sürpriz bekliyor. SDG ile de tarihi bir gelişme yaşanacak önümüzdeki saatlerde." ifadelerini kullandı.