Tiran’da Avrupa zirvesi... Erdoğan’dan mesajlar

Oluşturulma Tarihi: Mayıs 17, 2025 07:00

“Belirsizliklerin arttığı ortam, bizleri ortak çözümler etrafında kenetlenmeye mecbur kılıyor. Dönüşümü bizler Avrupa kıtası olarak öncelikle kendi evimizde başlatmalıyız.” “Kalıcı ateşkesin yanı sıra insani yardım sevkıyatının teminatı ve Gazze’nin yeniden yaşanabilir hale getirilmesi için tüm imkânlarımızı seferber etmeliyiz..” “(Avrupa’yla vize sıkıntısı) İnsanlarımızın ve dolayısıyla mal, hizmet ve sermayenin hareketliliğini kısıtlayan Schengen gibi vize uygulamalarının gözden geçirilmesi şart.”

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Arnavutluk’un başkenti Tiran’da düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu 6. Zirvesi Genel Oturumu’nda katılımcılara hitap etti.  “Kıtamızı yeniden tanımlayacak yeni bir vizyonu konuşmak için bir araya geldik. Birlik içinde işbirliği temelinde ve ortak eylem ruhuyla hareket etmemiz, her zamankinden daha fazla önem taşıyor” diyen Erdoğan, özetle şöyle konuştu:

ADİL KÜRESEL YÖNETİM

“Uluslararası güven bunalımının aşılması için adil ve kapsayıcı bir küresel yönetişim mimarisine ihtiyaç var. Güvenliğin bölünmezliği ve refahın daha hakkaniyetli paylaşılması ilkeleri üzerinde bina edilecek bu dönüşümü bizler Avrupa kıtası olarak öncelikle kendi evimizde başlatmalıyız. Savunma sanayi, enerji, ulaştırma koridorları ve bağlantısallık, arz ve tedarik zincirleri, dijital piyasalar ve kritik mineraller gibi muazzam işbirliği potansiyeline sahip olduğumuz birçok alan bulunuyor.

AVRUPA’NIN SAVUNMASI

Avrupa güvenliğinin geleceğini istişare ettiğimiz bu kritik dönemde Avrupa Birliği’nin kendi savunma sanayisini geliştirmesine yönelik gayretler faydalıdır. Bu çabaların NATO’nun merkezi rolünü aşındırmayacak şekilde birlik üyesi olmayan müttefikleri de kapsaması gerektiğini düşünüyoruz. Geçmişte Avrupa’da yaşanan birçok savaş ve ihtilaf bize göstermiştir ki, savunma ve güvenlik gibi son derece hayati olan konularda bölündükçe zayıflıyoruz, birleştikçe güçleniyoruz.

TÜRKİYE ENERJİ MERKEZİ

Bölgenin en gelişmiş enerji altyapısına sahip ülkesi olarak enerji dönüşüm sürecinde Türkiye, Avrupa’da önemli bir aktördür. Yenilenebilir enerji alanındaki adımlarımız tüm bölge için fırsatlar sunuyor. Çok taraflı ulaştırma güzergâhlarının merkezinde konumlanan Türkiye, Avrupa’nın kesintisiz tedarik zincirlerinin muhafazasına ciddi katkı sağlıyor.

SURİYE’DE YENİ SAYFA

ABD Başkanı Sayın Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldıracağını duyurması, Suriye’nin bir an önce refaha kavuşması için atılmış çok kıymetli bir adımdır. Bu kararıyla Sayın Trump, bölgesel istikrara ve kalkınmaya verdiği önemi bir kez daha göstermiştir. Avrupa Birliği tarafından sabık rejime getirilen yaptırımların aynı şekilde ivedilikle kaldırılmasını, yeniden imar faaliyetleri için mali destek sağlanmasını bekliyoruz.

SAMİMİ İŞBİRLİĞİ

Belirsizliklerin arttığı mevcut ortam, bizleri ortak çözümler etrafında kenetlenmeye mecbur kılıyor. Dayanışmayı, kaynaklarımızı iyi kullanmayı ve samimi işbirliğini sağladığımızda kıta olarak üstesinden gelemeyeceğimiz tehdit ve sınama kalmayacak.”

GAZZE’DE ACİL ATEŞKES

- Cumhurbaşkanı Erdoğan, Gazze’de 20 aydır eşi görülmemiş bir insani felaketin yaşandığına, her gün çoğu çocuk ve kadın onlarca masumun katledildiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:

“Buna ‘dur’ demek, ‘artık yeter’ demek mecburiyetindeyiz. Netanyahu’nun uzlaşmaz, saldırgan ve kibirli tutumu, Gazze ile birlikte tüm bölgemizi burada yaşayan farklı inançlardan insanları da tehlikeye atıyor. Gazze’de ateşkesin tesisi için de Avrupa’nın gereken iştiyak ve ilgiyi göstermesini bekliyoruz. Gazze’de 2 milyondan fazla insanın açlığa mahkum edilmesi karşısında uluslararası camianın eylemsiz kalması ne vicdani kıstaslarla ne insanlık onuruyla bağdaşmaktadır. Kalıcı ateşkesin yanı sıra insani yardım sevkiyatının teminat altına alınması ve Gazze’nin yeniden yaşanabilir hale getirilmesi için de tüm imkanlarımızı seferber etmeliyiz. Esas hedefimiz ise sürdürülebilir tek çözümü teşkil edecek olan iki devletli çözümü hayata geçirmek olmalıdır.”

SCHENGEN’İ GÖZDEN GEÇİRİN

Avrupa’nın ortak geleceğini düşünürken hiç şüphesiz ekonomik güvenliklerini teminat altına alacak adımları da istişare etmeleri gerektiğini dile getiren Erdoğan, şöyle devam etti: “Türkiye, 1.3 trilyon dolar ekonomik büyüklüğü, 85 milyonu aşan genç ve dinamik nüfusu, rekabetçi sanayisi ve büyük tüketim pazarlarına doğrudan erişimiyle kritik önemdedir. Avrupa Birliği ile Gümrük Birliğimizin güncellenmesinin, tedarik zincirlerinin güvenliğine katkı sunacağı kanaatindeyiz. Ayrıca, bu adımın otomotiv, ilaç, savunma sanayii gibi kritik sektörlerde ortak üretim ve yatırım imkanlarının önünü açacağına inanıyoruz. İnsanlarımızın ve dolayısıyla mal, hizmet ve sermayenin hareketliliğini kısıtlayan Schengen gibi vize uygulamalarının da gözden geçirilmesi şart.”

UKRAYNA’DA KRİTİK DÖNEMEÇ

Ukrayna’da silahların susması ve barış zeminin oluşturulması için kritik dönemeçte olunduğunu vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti: “Geçmişte olduğu gibi bugün de kapsamlı bir ateşkes öncelikli olmak üzere çözüme dönük çabaların her birine katkı sağlıyoruz. Sürecin hassasiyetine binaen bir dayatmada bulunmaksızın tarafların teşvik edilmesi, adil ve kalıcı barışa ulaşılması bakımından çok önemlidir. Sayın (Donald) Trump, (Vladimir) Putin ve (Volodimir) Zelenskiy ile ayrı ayrı görüşmelerimiz oldu. Sayın (Emmanuel) Macron ve (Giorgia) Meloni beni aradılar. Zelenskiy dün (önceki gün) Ankara’daydı. Kendisiyle görüşmemiz sonrasında teknik görüşmelere başlama kararı aldık. Mart 2022’den bu yana ilk kez akan kanı durdurma noktasında önemli fırsat penceresi aralandı. Bunun heba edilmemesi gerektiğine inanıyorum. Gelinen aşamada barışın süratle tesisi için Ukrayna ve Rusya arasında diyalog kanallarının açık tutulması için buradaki tüm ortaklarımızın desteğine güveniyoruz.”

ALİYEV’LE SOHBET

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, zirvede Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le bir araya geldi. Erdoğan ve Aliyev çay içerek sohbet etti.

MERZ’E TÜRKİYE DAVETİ

İletişim Başkanlığı’ndan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile görüşmesine ilişkin açıklama yapıldı. Açıklamaya göre, görüşmede Türkiye ile Almanya ikili ilişkileri, bölgesel ve küresel gelişmeler ele alındı.  Erdoğan, Türkiye ile Almanya’nın köklü ve çok boyutlu ilişkilere sahip olduğunu, yeni dönemde de işbirliğini ilerletmek için çalışacaklarını ifade etti. Ukrayna ile Rusya arasındaki savaşın adil ve kalıcı bir barışla sonuçlanması için Türkiye’nin elinden geleni yapmaya devam edeceğini, aralanan fırsat penceresini kaçırmadan barış için gösterilen gayretlerin artırılması gerektiğini belirtti. Erdoğan, Merz’i Türkiye’ye davet etti, Merz de en kısa sürede Türkiye’ye geleceğini ifade etti.

SPOR AYAKKABILI BAŞBAKAN

Liderleri karşılama törenine Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın beyaz spor ayakkabıları damgasını vurdu. Erdoğan da karşılamada Rama’nın ayakkabılarını işaret ederek gülümsedi.

EDİ, LÜTFEN 

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Tiran’da gerçekleştirilen Avrupa Siyasi Topluluğu 6. Zirvesi kapsamında gelen liderleri kırmızı halıda tek tek karşıladı. Tiran’ın İskender Bey Meydanı’nda düzenlenen zirvede Başbakan Rama, İtalya Başbakanı Meloni’yi karşılarken, liderler arasında eşine az rastlanır bir jeste imza attı. Rama, elindeki şemsiyeyi bir kenara bırakarak İtalya Başbakanı Meloni’yi yağmur altında diz çöküp bekleyerek karşıladı. Başbakan Rama’ya defalarca “Edi” diye seslenerek Arnavut lideri durdurmaya çalışan İtalyan lider Meloni ise bu jesti, “Kendisi bunu sadece benimle aynı boyda olmak için yapıyor” diye açıkladı. İki başbakan daha sonra kucaklaşarak poz verdi.