Uluslararası Ceza Mahkemesi, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında 'savaş suçları' nedeniyle tutuklama emri çıkardı.
UCM, Gazze'de 'savaş suçu' ı̇şledı̇klerı̇ gerekçesiyle İsrail başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. ICC ayrıca Hamas lı̇derlerinden El-masrı̇ hakkında da tutuklama kararı verildiğini ifade etti.
KARAR NE ANLAMA GELİYOR?
Birleşmiş Milletler’in (BM) 193 üyesinin tümü mahkemeyi tanımıyor ve UCM, kendi kolluk gücüne sahip olmadığı için tutuklama emirlerini kendi başına uygulayamıyor. Tutuklama emirlerini uygulayabilmek adına diğer ülkelere bağımlı.
Örneğin, 2023 baharında UCM, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında tutuklama emri çıkardı. Ancak bu karar, Rusya’da uygulanabilir değil. Putin yalnızca başka bir ülkeye seyahat ederse tutuklanıp Lahey’e teslim edilebilir. Fakat Putin'in kendisini tutuklama yetkisine sahip ülkelere seyahat etmemesi, bu emrin şimdilik daha çok sembolik bir anlam taşıdığını düşündürüyor. Öte yandan İsrail'in işlediği savaş suçlarına dikkat çekmesi açısından ise oldukça önemli.
ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ (INTERNATİONAL CRIMINAL COURT-ICC) NEDİR?
Uluslararası Ceza Mahkemesi, uluslararası hukuk çerçevesinde savaş suçları, soykırım, insanlığa karşı suçlar ve saldırı suçlarını yargılamak amacıyla kurulmuş bir uluslararası mahkemedir. Merkezi Hollanda'nın Lahey şehrindedir ve 1 Temmuz 2002'de yürürlüğe giren Roma Statüsü ile yasal olarak oluşturulmuştur.
Görev ve Yetki Alanı
Savaş Suçları: Silahlı çatışmalarda savaş hukukunun ihlali (örneğin sivillere saldırılar).
Soykırım: Bir etnik, dini ya da ulusal grubun kısmen ya da tamamen yok edilmesine yönelik eylemler.
İnsanlığa Karşı Suçlar: Sistematik işkence, zorla kaybettirme, köleleştirme gibi geniş çaplı saldırılar.
Saldırı Suçları: Bir devletin başka bir devlete karşı yasa dışı güç kullanımı.
Çalışma Prensipleri
ICC, yalnızca taraf devletlerde veya taraf devletlerin vatandaşlarına yönelik suçları yargılayabilir.
Mahkeme, tamamlayıcılık ilkesi gereği, yalnızca ulusal mahkemelerin yargılama yapamadığı ya da yapmadığı durumlarda devreye girer.
Bağımsız bir yapıya sahip olan ICC, Birleşmiş Milletler'e bağlı değildir, ancak iş birliği içindedir.
Eleştiriler
Bazı ülkeler (örneğin ABD, Rusya, Çin), Roma Statüsü'ne taraf olmadıkları için ICC'nin yargı yetkisini kabul etmez.
Eleştiriler arasında, Afrika ülkelerine yönelik davalarda yoğunlaşması ve siyasi etkiler altında kalabileceği endişeleri bulunmaktadır.
Uluslararası Ceza Mahkemesi, uluslararası adaleti sağlamak ve insan haklarını korumak için önemli bir mekanizma olarak kabul edilmektedir.
Ayrıntılar geliyor...