Kalp hastaları egzersiz yapabilir mi?

Kalp hastalarının aklında soru işaretlerine neden olan bir konu da egzersizdir.

Zira ne zaman egzersize başlamaları gerektiğini, hangi egzersizleri, hangi tempoda, ne kadar süreyle yapacaklarını merak ederken; bir yandan da endişelenirler.

Kalp Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, işte bu noktada hastalara kılavuzluk edecek bilgiler paylaştı.

Prof. Dr. BingüAr Sönmez

Hayati uyarılar

Kalp hastalarının spor yapması mümkündür. Ancak onlar için egzersiz, doğru şekilde yapıldığında hayat kurtarıcı olabilir.

Dolayısıyla sınırlar net çizilmeli, ani zorlamalardan kaçınılmalı ve egzersiz mutlaka doktor tarafından kişiye özel planlanmalıdır.  

KALP YETMEZLİĞİ YA DA RİTİM BOZUKLUĞU VARSA  SÜRE UZAR

Komplikasyonsuz bir enfarktüs ve sorunsuz geçen bir bypass ameliyatından sonra hasta 1–2 hafta içinde hafif düzeyde fiziksel aktiviteye (örneğin evde yürüyüş) başlayabilir.

Egzersiz programı (kardiyak rehabilitasyon) genellikle 3. veya 4. haftadan itibaren doktor onayı ile başlatılır. Eğer kalp yetersizliği, ritim bozukluğu veya başka komplikasyonlar varsa bu süre uzar.

Önce kontrol

Egzersize başlamadan önce kontrol şart. Ekokardiyografi (EKG) ile kalp atım gücü değerlendirilir ,

- Gerekirse kontrollü bir efor testi, holter ile kan basıncı ve nabız değerlendirmesi yapılır.

- Böylece doktor hangi yoğunlukta egzersizin güvenli olduğunu belirler.

Bunları yapmayın

- Karın içi ve göğüs içi basıncı artıran eforlar (Ağır yük kaldırmak, araba itmek …)

- Ani hareket (ani hızlanma) gerektiren sporlar (tenis, futbol ) genellikle önerilmez.

- Aort anevrizması, şiddetli kalp yetmezliği, aktif iskemik kalp hastalığı varsa, egzersiz mutlaka doktor kontrolü olan bir ortamda yapılmalı.

Bu belirtilerde hemen durun

- Egzersiz sırasında nefes nefese kalma, göğüs ağrısı, baş dönmesi, çarpıntı, yorgunluk olursa hemen durun. Hiçbir zaman kendinizle yarışmayın.

- Egzersiz sonrası soğuma süresi olarak yavaş tempoda 5–10 dakika yürüyüşe devam edin.

Kaçınılması 
gerekenler

- Soğukta ya da sıcakta ağır egzersizler yapmak,

- Ağırlık kaldırma, ani efor, zıplama gibi zorlayıcı hareketler,

- Yemekten hemen sonra egzersiz yapmak. (yemekten az iki saat sonra yapılmalı),

n Yetersiz ısınma ve soğuma (ani kalp yüklenmeleri tehlikelidir).

İŞTE AŞAMALAR

Kalp krizi geçirmiş bir hasta için egzersiz programı, kademeli, güvenli ve kişiselleştirilmiş olmalıdır. Şu aşamaları kapsar:

HASTANEDE

1. HAFTA

Hedef: Komplikasyonları

önlemek, dolaşımı artırmak.

Önerilen aktiviteler

- Yatak içi egzersizler

- Hafif oturup kalkmalar

- Ayakta durma, kısa mesafeli yürüme (2–5 dakika)

- Solunum egzersizleri

Sıklık

Günde 2–3 kez, 5–10 dakika

EVDE

İlk 6 hafta

Hedef: Fonksiyonel kapasiteyi artırmak, güvenli aktivite alışkanlığı kazandırarak öz güveni yükseltmek.

Önerilen aktiviteler

- Yavaş tempolu yürüyüş (günde 10 - 15 dakika, haftada 5 gün)

- Ev içi hafif aktiviteler

- Günlük yürüyüşler (ilk başta 10-15 dakika, sonra kademeli olarak 30 dakikaya çıkarılır)

- Hafif germe ve esneme hareketleri

- Düşük yoğunluklu ev işleri

- Gerekirse ev tipi pedal bisiklet (düşük direnç)

6. haftadan sonra

Hedef: Kondisyonu geliştirme, kalp sağlığını koruma

- Tempolu yürüyüş, hafif eğimli yol olabilir

- Evde bisiklet (düşük dirençli, sabit)

- Yüzme (doktor onayıyla)

Sıklık

- Haftada en az 4-5 gün

- Süre 30-45 dakika

3. aydan sonra

- Egzersizler günlük rutine alınabilir

- Doktor onayı varsa 1-2 kg ile hafif ağırlık egzersizleri

- Grup egzersizleri veya yürüyüş kulüpleri destekleyici olabilir.