İznik'teki mozaik için çalışma sürüyor... Kanalizasyon kazısından çıktı

Beyler Mahallesi Afyon Sultan Sokağı'nda 2014'teki kanalizasyon kazısında insan yüzü figürlü mozaik bulunmuştu. Bölgede arkeolojik kazı yapılmak üzere mozaiğin üzeri kapatılmıştı.

Alanın kamulaştırılmasının ardından İznik Müze Müdürlüğü bu yıl arkeolojik kazıya başladı.

3'üncü yüzyıla tarihlendirilen 50 metrekarelik taban mozaiği, Roma Dönemi'ndeki bir kamu yapısı ya da lüks bir yapıya ait yer döşemesi olabilir.

Mozaikte kucağındaki sepette meyveler olan bir kadın, saçlarında yengeç kıskaçlarından tokalar olan İznik Gölü'nü betimlediği düşünülen bir kadın yüzü, başka tasvirlerle geometrik ve üç boyutlu desenler var.

Kazı çalışmalarını 350 metrekarelik alanda sürdürdüklerini ve bunun 50 metrekaresinde mozaik taban olduğunu belirten arkeolog Yusuf Kahveci şunları söyledi:

"Mozaiğin şu an kazamadığımız hem yol hem komşu parseller içerisinde devam ettiğini tespit ettik."

"Yapının ana duvarlarının duvar resimleriyle kaplı olduğu, yer döşemeleri mermerden yapılmış olduğu ancak hem duvar resimlerinin hem de döşemelerin zaman içerisinde tahrip edildiği ve söküldüğünü tespit ettik. Mozaiğin büyük bölümü, günümüze sağlam ulaşmış durumda."

"Mozaiğin mevcut kısmında, üç farklı panel var ve bunun çevresinde nar ve sarmaşık yapraklarıyla çevrilmiş bir bordür var."

"Yapının bir odasına açılan bir eşik önünde iki çift sandalet giriş ve çıkış şeklinde tasvir edilmiş. Bu, mozaikli tabanın merkezi olarak algıladığımız, yapının içerisine giriş yapılan nokta. Buradan baktığımızda mozaiğin sağa ve sola eşit gittiğini varsayarsak 20 metrelik bir kenar uzunluğu tahmin ediyoruz."

"Ana figürün kucağında bir sepet ve içinde meyveler, İznik’te o dönem yetişen bitkiler olduğunu görüyoruz. Etrafında geometrik ve üç boyutlu motifler var. Gerçekten ustaca yapılmış, ‘sanat eseri’ diyebileceğimiz bir mozaik."

"ASKANIA" YAZIYOR

"Merkezdeki figürün yanında 'Askania' yazdığını okuyabildik. Bu, İznik Gölü'nün Roma dönemindeki ismi. Bu mozaik üzerinden gölü tasvir etmişler. Baktığımız zaman suyla ilişkili bir figür görüyoruz."

"Yosunlarla tasvir edilmiş bir saç, taç olarak yengeç kıskaçları konulmuş başına ve boynu dalgalarla süslenmiş gibi… Yani İznik Gölü'nü bir kadın, kadim bir kişi olarak betimlemişler."

Alanın güney bölümünde 10-11'inci yüzyıldan bir Doğu Roma Dönemi yapısının taban döşemelerini ve duvarlarını tespit ettiklerini belirten Kahveci sözlerini şöyle bitirdi:

"En üst katmanda Osmanlı’nın erken dönem seramiklerini gördüğümüz bir tabaka var. Yani burası 3'üncü yüzyıldan milattan sonra 15-16'ncı yüzyıla kadar sürekli olarak yapılaşmaya açık olmuş, Cumhuriyet döneminde dahi üzerinde yapı olan bir alan."