Firefly Blue Ghost uzay aracıyla ilk Ay indi

Kompakt bir otomobil büyüklüğünde olan dört ayaklı Blue Ghost, 10 bilimsel yük taşıyarak, TSİ 03 :35'te ( 08:35 GMT) Ay'ın Dünya'ya bakan yüzünün kuzeydoğu köşesindeki büyük bir havza olan Mare Crisium'daki eski bir volkanik bacanın yakınına indi.

Firefly'ın Austin, Teksas merkezindeki şirket personeliyle dolu görev kontrol odası, Blue Ghost saatte iki mil hızla ayın yüzeyine doğru alçalırken gerilim ve sessizlik içindeydi. Firefly'ın Blue Ghost Baş Mühendisi Will Coogan, görev kontrol canlı yayınında uzay aracının ay yerçekimine girdiğini doğruladı.

Coogan birkaç dakika sonra "Ay'dayız" dedi ve görev kontrol merkezinden sevinç çığlıkları yükseldi.

Firefly, "tamamen başarılı" yumuşak iniş yapan ilk şirket olduğunu ilan etmesine rağmen, ay inişini gerçekleştiren ikinci özel şirket oldu. Houston merkezli Intuitive Machines'in LUNR.O Odysseus iniş aracı geçen yıl dengesiz bir iniş yaptı , çoğunlukla sağlam iniş yaptı ancak yerleşik aletlerinin çoğunu mahvetti.

Geçmişte beş ülke başarılı yumuşak inişler gerçekleştirdi - o zamanki Sovyetler Birliği, ABD, Çin, Hindistan ve geçen yıl Japonya . ABD ve Çin, her ikisi de bu on yılın sonlarında astronotlarını aya göndermek için acele ediyor, her biri müttefiklere kur yapıyor ve özel sektörlerine uzay aracı geliştirmede önemli bir rol veriyor.

Blue Ghost, Dünya'nın etrafında üç kez dolambaçlı bir rotada uçarak , toplamda yaklaşık 2,8 milyon mil yol kat etti ve Dünya'dan yaklaşık 238.000 mil (383.000 km) uzaklıktaki Ay'a ulaştı. NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatılan bir SpaceX roketiyle bir buçuk ay sonra yüzeye ulaştı.

Öncelikle roket üreten yeni bir girişim olan Firefly'ın ay yolculuğu, aktif olarak devam eden üç ay görevinden biri. Japonya'nın ispace şirketi, Ocak ayında Firefly'ın roketiyle aynı roket üzerinde ikinci iniş aracını fırlattı , Intuitive Machines ise Çarşamba günü ikinci ay görevine başladı .

Blue Ghost'un üç güneş paneli, Ay'da 14 günlük bir görev için iniş aracının araştırma araçlarına güç sağlayacak. Bu görevden sonra, dondurucu ay gecesi sıcaklıklar eksi 280 derece Fahrenheit'a (eksi 173 derece Santigrat) kadar düşecek.

KALABALIK AY YARIŞI

Firefly'ın Blue Ghost gibi görevleri, ABD'nin 2027'de başlayacak bir dizi mürettebatlı görevle astronotlarını Ay'a göndermesinden önce, Ay ortamına dair araştırmalara olanak sağlayacak düşük bütçeli öncü görevleri temsil ediyor.

Bu arada Çin, robotik Chang'e ay programıyla ve 2030 yılına kadar Çinli astronotları ay yüzeyine gönderme planlarıyla kendi ay çabalarında hızlı bir ilerleme kaydediyor . Ayrıca, 2023'te ilk yumuşak ay inişini gerçekleştiren ABD'ye bağlı Japonya ve Hindistan da aya göz dikmiş durumda.

Firefly, özel ay pazarını canlandırmayı ve bu tür yolculukları daha düşük maliyetli ve rutin hale getirmeyi amaçlayan NASA'nın Ticari Ay Yük Hizmetleri (CLPS) programından Mavi Hayalet görevi için 101 milyon dolarlık bir sözleşmeye sahip.

Ay'a ve derin uzay araştırmalarına göz diken diğer ülkeler de ticari uzay uçuşları için NASA'nın modelini izliyor; Hindistan özel uzay sektörüne yatırım yaparken Avrupa da çok sayıda roket fırlatma girişimini finanse ediyor.

"Daha düşük maliyetli görevleri daha hızlı bir tempoda gerçekleştirmeyi umuyoruz ve bunun işe yaradığına dair kanıtımız var," dedi NASA'nın CLPS şefi Chris Culbert. "Ay'a neredeyse kusursuz bir şekilde indik."

Başarılı iniş, Başkan Donald Trump'ın ABD uzay programının odağını Mars'a kaydırmasının yaklaşan kararının ardından ABD uzay sektöründe huzursuzluk ve belirsizliklerin yaşandığı bir zamanda gerçekleşti. Mars, SpaceX CEO'su ve nüfuzlu Trump müttefiki Elon Musk'ın da tercih ettiği bir yer.

NASA'nın geçici yöneticisi Janet Petro, Firefly'ın iniş etkinliğinde yaptığı konuşmada, Ay'ın ABD'nin uzaya "hakim olma" hedefinin bir parçası olmaya devam ettiğini söyledi.

Blue Ghost'un üzerinde bulunan iki adet cihaz, Blue Origin'e ait Honeybee Robotics firmasının deneyleri kapsamında ay toprağını ve yeraltı sıcaklıklarını inceleyecek. Honeybee Robotics firması, bu on yılın sonlarında NASA'nın Artemis programı kapsamında insanları aya göndermek için kendi iniş aracını geliştiriyor.

NASA'nın Langley Araştırma Merkezi, Blue Ghost'un iniş motorunun havaya kaldırdığı ay toz bulutlarını analiz etmek ve araştırmacıların gelecekteki daha yoğun ay görevleri sırasında tozlu yüzey malzemesinin dağılmasını tahmin etmelerine yardımcı olmak için veri toplamak üzere gemide bir stereo kamera bulunduruyor.