Doğrudan satışa 30. yılında yasal tanımlama yapıldı

Hayriye MENGÜÇ

Türkiye’de 2 milyon giri­şimciye ulaşan doğrudan satış sektörü, 30’uncu yı­lında yasal tanımlamaya kavuşa­cak. Türkiye’de faaliyet gösteren 14 şirketi temsil eden Doğrudan Satış Derneği’nin (DSD) 30 yıl­dan bu yana sürdürdüğü çalışma­ları, sektöre dair içgörüleri ve ge­lecek yıldan beklentilerini pay­laştığı toplantıda konuşan DSD Başkanı Naime Yalçın, 30 Ekim 2024’te Resmi Gazete’de yayım­lanan değişiklikle Tüketici Kanu­nu’nda değişikliğe gidildiğini ve kanunla doğrudan satış sistemi­nin tanımlandığını söyledi.

Avrupa standartlarında çalışan şirketler olarak bu yasal düzenle­meye ihtiyaç duyduklarını belir­ten DSD Başkanı Yalçın, böylece tüketicilerin satılan her ürünü 30 gün içinde sebebine bakılmaksı­zın ürünü iade edebileceğini ak­tardı. Yalçın, ayrıca sermaye şir­keti kurma şartının getirildiğini; ne kadarlık sermaye ile doğrudan satış şirketi kurulacağının dokuz ayı içinde bir yönetmelikle belir­leneceğini kaydetti. DSD olarak bu süreçte önemli bir rol üstle­nerek yasal çerçevenin şekillen­dirilmesine katkı sağladıklarını belirten Naime Yalçın, sözlerine şöyle devam etti;

“Bu yasa teklifiyle doğrudan sa­tış şirketlerinin sermaye şirke­ti olarak kurulması şartı gelecek. Böylece, sadece belli bir serma­yesi olan şirketler bu alanda faali­yet gösterebilecek ve temel ama­cı ürün satışı olmayan şirketlerin kendilerini doğrudan satış şirketi gibi göstermeleri ile oluşan yanıl­gılar son bulacak. Doğrudan sa­tış sektörü bu yasa ve sonrasında çıkacak yönetmelikle, doğrudan satış temsilcisinin ek gelir kazan­dığı, yaşam boyu eğitim imkan­larından faydalandığı, güvenilir ürünleri uygun fiyatla satın al­dıkları, yeni beceriler kazanan gi­rişimcilerin takım kurup yönet­tikleri bir sektör olarak büyüme­ye devam edecek’’ dedi.

2025’te çift haneli büyüme bekleniyor

Doğrudan satış sektörü küresel ölçekte 168 milyar dolar büyük­lüğe ulaşırken, Türkiye’de bu ra­kamın bir önceki yıla göre yüzde 20 artarak 550 milyon dolar oldu­ğunu söyleyen Naime Yalçın, sek­törün 2025’te de yüzde 20'ye va­ran çift haneli büyüyeceği öngör­düklerini belirtti. AB ülkelerinde 2024’te yüzde yüzde 8.6 büyüme gösterdiğini belirten Yalçın, söz­lerini şöyle sürdürdü:

“Küresel pazarda; ABD, Al­manya, Asya Pasifik bölgesinde Kore ve Japonya'da büyük satış hacimlerine ulaşıldı. Pazar bü­yüklükleri açısından bakılırsa ABD 36 milyar dolar, Almanya 20 milyar dolar, Kore 17 milyar dolar ve Japonya 10 milyar do­lar satış hacmine sahip." Türki­ye’nin diğer bölgeler ve ülkeler arasındaki potansiyelinin olduk­ça yüksek olduğunu belirten Yal­çın, “Bu potansiyelin gelişmesi, sektördeki yenilikçi yaklaşımlar ve genç girişimcilerin artan tale­biyle önümüzdeki günlerde ivme kazanacak. Türkiye’nin gelecek dönemde pazar payının yüzde 20 büyümesini öngörüyoruz.”

 Tupperware yeniden yapılanıyor

Bir soru üzerine, geçen aylarda ABD’de iflas başvurusunda bulunan Tupperware şirketi de toplantıda gündeme geldi. Doğrudan Satış Derneği Genel Sekreteri Samet Serttaş, hâlâ üyeleri olan Tupperware’i bir fonun satın aldığını, yeniden yapılandıklarını, hem Türkiye’de hem de globaldeki operasyonlarına devam edeceğini belirtti. Tupperware’in iflas başvurusu sonrasında Alden Global Capital, Stonehill Institutional Partners ve Bank of America’nın bir ticaret biriminin devraldığı açıklanmıştı.

Yeni trend ‘home party’ uygulamaları

 Almanya’da kurulan, üç yıl önce Türkiye pazarına gören doğrudan satış danışmanlık şirketi yönetici Süleyman Daral, 2,5 milyon müşterileri bulunduğunu söyledi. “Asya Pasifik’te neredeyse her iki kişiden biri doğrudan satış ürünü alıyor ya da o ürünün satışını gerçekleştiriyor” diyerek. Asya’ya dikkat çeken ve özellikle Türkiye’nin doğrudan satış için büyük potansiyel taşıdığını anlatan Daral, doğrudan satış faaliyetlerinin de dijitalleştiğini aktardı. Klasik tarzda satış yapanların yanı sıra demolar hazırlayan, home party denilen uygulamalarda ürünleri tanıtıp ondan sonra satış yapanlar olduğunu anlattı.

 Doğrudan satışçılardan perakende satış yapan şirketlere davet

 Bu yıl 30’uncu yılını kutlayan Doğrudan Satış Derneği’nin 14 üyesi, perakende satış yapan şirketlere davette bulundu:

1- Biz özellikle Türkiye’deki perakende veya başka kanalda yapanları buraya çağırıyoruz.

2-Doğrudan satış modelini anlasınlar.

3-Doğrudan satış sektörü Türk şirketleri için büyük fırsatlar sunuyor. Büyük yatırımlar da gerekmiyor.

4-Sektörün toplam dünya cirosu 168 milyar dolar. ABD pazarı 30,5 milyar dolar ile dünyada önde. Türkiye pazarı ise 550 milyon dolar ile gelişmeye çok açık.

5-Ayrıca Türkiye’deki doğrudan satış kası, çok kuvvetli ve başarılı. Özellikle Asya Pasifik, Güney Afrika ve Mısır gibi bir bölgelerdeki sorumlu Türkiye yönetici liderleri bunun en büyük örneği.

6- Dernek olarak her konuda rehberlik yapmaya hazırız.

Yüzde 75’i kadınlardan oluşan sektör, 4 milyon ‘ev genci’ni hedefliyor

 Doğrudan satış sektörünün kadın girişimciliğini en çok destekleyen sektörlerin başında geldiğinin altını çizen DSD Başkanı Naime Yalçın, “Türkiye’de doğrudan satış yapan 2 milyon girişimcinin yüzde 75’i kadınlardan oluşuyor” dedi. Ancak son dönemde ekonomik ve yaşam şartlarının zorlaşmasıyla sektöre ilginin arttığını; özellikle gençler ve farklı meslek gruplarındaki erkekler arasında da yükselen bir trend olduğunu belirtti.

Esnek çalışma saatleri, kendi işini kurma imkanı ve uluslararası iş fırsatları, genç girişimcilerin sektöre yönelmesinde etkili olduğunu vurgulayan Yalçın, “Genç girişimciler, sektörü daha dinamik ve güçlü hale getirerek küresel çapta büyütüyor” dedi. Öte yandan toplantıda söz alan DSD üyeleri, Türkiye’de ne eğitimde ne de iş hayatında olmayan 4 milyon ‘ev genci’nin doğrudan satışı keşfetmesini istedi.

Yüzde 32’si wellness ürünleri

DSD üyesi olan Amare, Amway, Avon, Creaware, Farmasi, Forever, Herbalife, Homm, LR Health & Beauty, Oriflame, Qnet, Siberian Wellness ve Vorwerk şirketlerinin genel müdürlerinin katılımıyla düzenlenen toplantıda verilen bilgilere göre; Türkiye’nin de dahil olduğu AB ülkelerinde doğrudan satıştaki toplam satışların ise yüzde 32.1’i wellness (sağlıklı yaşam ürünleri), yüzde 23.4’ü kozmetik ürünlerinden, ev eşyaları (yüzde 13.9) ürünlerinden oluşuyor.