
Burun tıkanıklığı, çoğu zaman geçici bir durum olarak kabul edilir. Alerjiler, soğuk algınlığı ya da mevsimsel nezle gibi nedenlerle oluşabilir ve kısa sürede düzelebilir. Ancak bazı bireylerde bu durum aylarca, hatta yıllarca devam edebilir. Eğer burun tıkanıklığı yılın büyük bölümünde sizi rahatsız ediyor, gece uykunuzu bölüyor, gündüz ağızdan nefes almanıza neden oluyorsa; artık yapısal bir neden düşünülmelidir.
Deviasyon nedir ve nefesi nasıl etkiler?
Burnun orta hattını oluşturan ve iki burun deliğini ayıran kıkırdak ve kemik yapıya “septum” adı verilir. Bu yapının eğri olması durumuna “septum deviasyonu” denir. Doğuştan ya da travmalar sonrası gelişebilen bu eğrilik, hava akışını engelleyerek kronik burun tıkanıklığına yol açabilir. Tek taraflı ya da çift taraflı olabilir ve çoğu zaman kişi bu tıkanıklığı “alışkanlık haline gelmiş nefes alma şekli” olarak fark etmeyebilir.
Sadece nefesle sınırlı kalmayabilir!
Deviasyona bağlı burun tıkanıklığı, yalnızca hava geçişini zorlaştırmakla kalmaz. Zamanla sürekli ağızdan nefes alma alışkanlığı gelişebilir. Bu da ağız kuruluğu, boğazda tahriş, ses tonunda değişim, horlama, uykuda sık uyanma ve sabah yorgunluğu gibi şikâyetlere neden olabilir. Ayrıca tıkanıklık nedeniyle sinüs drenajı bozulabilir, bu da tekrarlayan sinüzit ataklarına yol açabilir.
Yapısal tıkanıklıklar kendiliğinden düzelir mi?
Burun içi eğrilikler ya da konka (burun eti) büyümeleri ilaçlarla yalnızca sınırlı rahatlama sağlayabilir. Özellikle anatomik bozukluk söz konusuysa, bu durum zamanla ilerleyebilir ve tıkanıklık daha da belirgin hale gelebilir. Sık kullanılan burun spreyleri de uzun vadede bağımlılık yaratabilir ve sorunu çözmek yerine kronikleştirebilir.
Ne zaman müdahale düşünülmeli?
Burun tıkanıklığı yaşam kalitesini düşürüyorsa, uyku ve solunum düzenini bozuyorsa ya da yukarıda sayılan ikincil sorunlar gelişmişse, bir kulak burun boğaz veya estetik cerrahi uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. Yapısal neden saptanması durumunda cerrahi müdahale bir seçenek haline gelebilir.
Burun içi yapının düzeltilmesi amacıyla uygulanan işlemler, estetikten çok fonksiyonel iyileşme hedefiyle planlanır. Gerekli durumlarda, burun dış görünümüyle birlikte iç yapıya yönelik işlemler de kombine şekilde ele alınabilir.
Alıştığınız nefes biçimi normal olmayabilir
Burun tıkanıklığına alışmış olmak, onun normal olduğu anlamına gelmez. Eğer gün içinde ya da uykuda burnunuzdan rahat nefes alamıyorsanız, bu durumu göz ardı etmeyin. Uzun süredir geçmeyen burun tıkanıklıkları, yapısal nedenlerle ilişkili olabilir ve doğru bir değerlendirmeyle bu sorun çözümlenebilir. Gerekli görüldüğünde cerrahi ya da medikal uygulamalar, kişinin nefes kalitesini ve dolayısıyla genel yaşam kalitesini belirgin şekilde artırabilir.